------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. Ziemia cały czas wiruje
Obecnie wiemy, że nasza planeta wiruje wokół własnej osi przechodzącej przez jej bieguny i środek. Gdybyśmy spojrzeli na Ziemię z kosmosu, zobaczylibyśmy, że obraca się z zachodu na wschód. Pełny obrót Ziemi wokół osi trwa 24 godziny, czyli dobę. Gdy jesteśmy na Ziemi, jej ruch obrotowy sprawia, że obserwujemy pozorną wędrówkę Słońca i gwiazd na niebie. Ciała niebieskie przesuwają się w stosunku do obserwatora ze wschodu na zachód.
Pozorny ruch gwiazd na niebie jest skutkiem ruchu obrotowego Ziemi. Widoczne na fotografii kreseczki obrazują zmianę położenia poszczególnych gwiazd w ciągu kilkudziesięciu minut. W centralnym punkcie znajduje się Gwiazda Polarna.
Następowanie po sobie dni i nocy jest skutkiem ruchu obrotowego Ziemi |
Słońce zawsze oświetla tylko połowę Ziemi i wtedy panuje na niej dzień, podczas gdy na drugiej, nieoświetlonej połowie panuje noc. Gdy po jednej stronie planety jest godzina 24:00, to po przeciwnej jest 12:00. Ruch obrotowy Ziemi powoduje, że obszary oświetlone i nieoświetlone ,,przesuwają się'' ze wschodu na zachód. W efekcie każde miejsce na Ziemi znajduje się raz po oświetlonej, a raz po nieoświetlonej stronie. Skutkiem wirowania Ziemi wokół własnej osi jest więc następowanie po sobie dni i nocy.
3. Przyroda w sieci:
http://www.zegaratomowy.com/
4. Różnica czasu
Oprócz następowania po sobie dni i nocy skutkiem ruchu obrotowego Ziemi jest różnica czasu. Wynika ona z różnych momentów wschodu i zachodu Słońca w poszczególnych punktach na Ziemi. Im bardziej na wschód od danego miejsca, np. Warszawy, tym wschody i zachody Słońca następują wcześniej; im bardziej na zachód od tego miejsca, tym są późniejsze.
Los Angeles 05:00 |
Warszawa 14:00 |
Sydney 24:00 |
Na przykład w Białymstoku Słońce wschodzi i zachodzi o 8 minut wcześniej niż w Warszawie, a w Szczecinie o 25 minut później niż w Warszawie. W najbardziej wysuniętym na wschód punkcie Polski wschody i zachody Słońca następują 40 minut wcześniej niż w punkcie najbardziej wysuniętym na zachód. Jedynie w miejscach leżących wzdłuż tego samego południka wschody i zachody Słońca następują o tej samej godzinie.
Różnicę czasu łatwo zaobserwować podczas dalekich podróży na wschód i na zachód, kiedy musimy przesuwać wskazówki zegarków. Warto zatem pamiętać, że podróżując na wschód przesuwamy wskazówki do przodu, np. z godziny 10:00 na 12:00, a podróżując na zachód - do tyłu, np. z godziny 10:00 na 8:00.
5. To najważniejsze!
- Ziemia obraca się wokół własnej osi z zachodu na wschód.
- Skutkiem ruchu obrotowego Ziemi jest następowanie po sobie dni i nocy oraz różnica czasu w różnych punktach na naszej planecie.
- Na wschód od punktu, w którym się znajdujemy, Słońce wschodzi wcześniej, a na zachód od punktu, w którym się znajdujemy - później.
1. Jakie zjawisko jest przyczyną następowania po sobie dni i nocy?
2. Korzystając z mapy Polski, podaj, gdzie Słońce wschodzi wcześniej: w Zamościu czy we Wrocławiu.
*3. Korzystając z różnych źródeł informacji, wyjaśnij, czym jest tzw. zegar biologiczny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz